Wat is emotie-eten, hoe werkt het en wat kun je ertegen doen? In deze blog vertel ik je er meer over en geef ik ook wat tips wat je zou kunnen doen in plaats van je gevoelens weg te eten.
‘Ik denk alleen nog maar aan lekkers als ik me rot voel. En dat lost pas op als ik iets eet – en dan geen magere yoghurt of komkommer. Een reep chocolade, een paar grote koeken of ijs. Ik heb er ook helemaal geen vertrouwen in dat ik hier ooit mee kan stoppen, ik heb wat dat betreft de ruggengraat van een garnaal.’
Het verhaal van Amina past bij het emotie-eten: gevoelens verdoven door te eten.
‘Werkt het?’ vraag ik haar.
Ze schudt haar hoofd. Haar schuldgevoel rondom dit eetgedrag zit diep.
‘Vaak werkt het namelijk eventjes wel. Wanneer je eet – en dan vooral zoete, koolhydraatrijke of vette producten – ontstaat er een soort miniroesje in je brein. Daardoor voel je de emotie even niet meer die je zonet kwelde’ leg ik haar uit.
Wat zijn emoties eigenlijk?
Wikipedia vat het goed samen: Een emotie is een innerlijke beleving of gemoedsbeweging zoals vreugde, angst, boosheid, verdriet en kan door een situatie of gebeurtenis worden opgeroepen.
Emoties zijn dus iets anders als lichamelijke pijn. Een zere knie is wel een naar gevoel maar geen emotie.
Bij emotie-eten gaat het om het weg-eten van nare emoties: angst, boosheid, verdriet en alle afgeleiden daarvan (gespannen voelen, gestrest voelen, wanhopig voelen, onzeker… en ga zo door).
Copingstrategie
De manier hoe je omgaat met vervelende gevoelens heet ‘copingstrategie’. De emotie-eter gebruikt eten om te dealen met vervelende emoties.
Op korte termijn werkt het heel even – maar zodra de laatste hap is doorgeslikt is de nare emotie er weer – plus een naar gevoel er bovenop (schuldgevoel of boosheid op jezelf omdat je weer zoveel zooi hebt opgegeten).
‘Maar ik eet ook bij fijne gevoelens! Op een verjaardag, bij gezelligheid of om iets te vieren.’ Amina weet even niet waar ze dit gedrag moet plaatsen.
Dit is geen emotie-eten, leg ik haar uit. Dit hoort bij de externe valkuil. Lees hiervoor mijn blog over extern eten: Zien eten doet eten.
De hamvraag is nu: wat zijn gezondere strategieën om om te gaan met nare emoties?
Gezonde coping strategieën
- sta stil bij dat wat er is.
- heb aandacht voor dat wat je voelt. Dit kun je doen door erover na te denken, maar ook door erover te schrijven of te praten.
- uit je gevoel! Dit doe je door te huilen, te tekenen, te schrijven of te vertellen.
- zoek steun. Het kan verlichten met iemand te delen wat je voelt – ook al kan de ander het ook niet oplossen. Maar iemand die je snapt, die me leeft en een arm om je schouder legt of iets liefs tegen je zegt, voelt wel heel fijn.
- accepteer dat wat je voelt. Druk het niet weg. Vecht er niet tegen. Het is helemaal oké dat je dit voelt.
Als je tijd en aandacht hebt gehad voor jouw gevoel, dan is het tijd voor de volgende stap: doe iets aangenaams. Iets wat jij heel fijn vindt (en dat niets met eten te maken heeft). Hier zijn een paar voorbeelden ter inspiratie:
– Maak een wandeling,
– luister muziek,
– ga onder de douche of in bad,
– spreek met iemand af,
– mediteer
– doe ontspanningsoefeningen
– plan meer tijd voor jezelf in!
Ook een plezierige hobby kan hier uitkomst bieden zoals
- punniken,
- diamond painting,
- tekenen,
- knutselen,
- een puzzel leggen,
- muziek maken,
- een raadsel oplossen (zoals een kruiswoordpuzzel)
‘Moet ik dan niet gaan sporten om met mijn gevoelens om te gaan?’ vraagt Amina zich af.
Ja en nee: als je de sport gebruikt om het gevoel weg te drukken, dan is het een slechte strategie. Als je de sport heel fijn vindt en je eerst aandacht hebt besteedt aan wat je voelt, is het prima.
Een eerste stap naar verandering
‘Dit zijn nu een heleboel tips – maar waar wil jij mee beginnen? Wat is voor jou de eerste stap als jij je weer een vervelende emotie voelt?’ vraag ik Amina. Ze weet het niet zo goed – en dat is heel begrijpelijk. Wanneer je jarenlang een verdovende strategie zoals emotie-eten, drank, drugs of seks hebt gebruikt is het niet heel gemakkelijk om over te stappen op een andere strategie. Hier zit een bewustwordingsproces aan vast dat tijd nodig heeft. Daarom is het van belang dit proces in kleine stapjes te vertellen. Informatie inwinnen is een van deze eerste stappen: maak je vertrouwd met het vraagstuk. Voor emotie-eten vond ik helpende tekst op deze pagina van website van Zilverenkruis.
Amina wil inderdaad eerst rondneuzen op internet en noteert alle leestips (boeken en websites) die ik haar geef.
Is er een persoon in jouw leven die jou bij deze klus zou kunnen helpen, vraag ik haar. Zij denkt even na. Ja, bij haar oudere zus voelt zij zich wel zo veilig dat ze dit zou kunnen delen. Dat is fijn.
We spreken af dat wanneer zij de komende weken de drang voelt om emoties weg te eten, zij haar zus appt over hoe zij zich voelt.
Deze eerste stappen zijn een heel mooi begin en voor nu ook voldoende. Te veel en te grote veranderingen aanbrengen is een grote valkuil. Daarom wil ik dat zij nu eerst met deze stappen aan de slag gaat:
- inlezen in de materie (websites en boeken)
- gewaarworden wat zij voelt
- haar zus appen als er een nare emotie is en zij de drang voelt om te eten.
Het boek dat ik haar heb aangeraden is: Uit de ban van emotie-eten van Joanna Kortink
Amina is opgelucht.
Ze dacht dat ze gewoon meer discipline zou moeten hebben om dit te veranderen (probeert ze al haar hele leven, maar het lukt niet). Voor deze drie eerste stappen voelt zij zich sterk genoeg. Zij heeft er vertrouwen in.
Om duurzaam te veranderen heb je altij motivatie nodig. Maar hoe blijf je gemotiveerd? Ik heb er een blog over geschreven.
Wil je recht doen aan wat jij voelt, is het ook belangrijk om je uit te spreken en de confrontatie aan te gaan als iemand over jouw grens gaat. Maar hoe doe je dat? In de blog harmonie bereiken door de confrontatie aan te gaan geef ik je uitleg en tips.
Hulp vragen
Wil jij hier ook hulp bij? Je kunt vrijblijvend contact met me opnemen.
Misschien interesseert mijn blog over de suikerverslaving jou ook.
Geef een reactie