In deze blog lees je hoe moeilijk het kan zijn om lichamelijke sensaties te voelen. Ik geef je natuurlijk ook tips mee hoe je dit kunt verbeteren.
Met haar groene ogen kijkt ze me aan. Haar golvend haar wordt steeds grijzer.
Dik een jaar geleden was Anita al eerder bij mij geweest; ze wilde gewichtstoename in de overgang voorkomen (zie blog Van blinde paniek naar haalbare stappen).
Nu zit ze bij mij om weer even te kijken of alles goed gaat – een soort onderhoudsgesprek.
Voelen is niet makkelijk
‘Hoe voel je je?’ vraag ik.
‘Wat een simpele vraag, dit. Maar ik weet dat dit voor mij heel moeilijk is om te beantwoorden. Ik heb net geleerd dat ik niet goed ben in voelen.
Ik dacht altijd dat ik juist heel goed ben in voelen. Ik stop het niet weg, ik verdoof niet, ik ren niet weg – dat doen anderen, maar ik kan goed voelen, was mijn overtuiging.
Toen ik een tijdje terug een hele stressvolle week had, voelde ik de adrenaline en de spanning door mijn lijf gieren. Mijn idee werd weer bevestigd: zie je, ik ben ontzettend goed in voelen, ik neem dit allemaal waar. Ondanks de ellendige stress was ik bijna trots op mezelf dat ik het allemaal goed kon waarnemen.
Omdat ik in die fase ook opmerkte dat mijn schouders en nek begonnen vast te zitten, wilde ik meteen passend reageren: ik moet naar de masseur!
Maar ja, de masseur heeft natuurlijk niet meteen plek op een moment waarop ik zelf ook kan, dus uiteindelijk duurde het een week of drie voordat ik op de massagetafel lag.
De ochtend waarop ik naar hem toe fietste, dacht ik nog: ik voel de spanning van drie weken terug helemaal niet meer, eigenlijk is dit bezoekje niet nodig.
Wat een magistrale vergissing.
Raymond, de masseur, kon bij verschillende spieren alleen maar vaststellen dat ze helemaal vast zaten. Schouders en nek waren een grote verharde spiermassa. Hij vroeg nog of ik geen hoofdpijn had, zo vast zat mijn nek.
Nee, hoofdpijn had ik niet gehad.
Hij deed zijn best om de spieren wat losser te krijgen. Elk plekje was extreem gevoelig, het deed snel pijn.
Die avond voelde ik werkelijk elke spier die Raymond had aangeraakt.
Per mail verexcuseerde hij zich voor deze napijn, maar mijn gedachtegang was juist heel anders:
Wat ben ik slecht in voelen! Dat ik zo muurvast zat, heb ik compleet gemist.
De handen van de masseur waren nodig geweest om me te laten voelen dat er veel spanning in mijn lichaam zit. Ikzelf had het niet gevoeld, mijn hoofd had me ingefluisterd dat alles achter de rug lag en er niets meer aan de hand was.
Door dit incident werd ik me er ervan bewust van dat ik niet goed ben in voelen. Wat is dat ook ingewikkeld, je rent de hele dag door zonder je af te vragen hoe het met het lichaam is.
Ik vond hier iets over op internet:
“Pak je moment om stil te staan bij wat je lichaam je wil vertellen. Het lijf geeft ons vaak allerlei signalen (psychofysiologische reacties), waar we ons vaak niet of niet genoeg bewust van zijn. Denk aan een hoge ademhaling, verhoogde spierspanning, hoge hartslag, verhoogde huidgeleiding en koude handen. We zijn het verleerd om hiernaar te luisteren, doordat we veel met ons ‘hoofd’ leven en het steeds minder gewend zijn om even te ‘niksen’. Meestal voelen we deze signalen pas als we naar bed gaan, de prikkels weg zijn en we dan nog maar moeilijk tot rust kunnen komen.” citaat Brain network
Ja, precies dit herken ik. Daarom boek ik tegenwoordig regelmatig een yin yoga les.
“Yin yoga is een langzame vorm van yoga voor rustige houdingen, en de asana’s worden voor langere tijd vastgehouden; drie tot vijf minuten. Op deze manier wordt het bindweefsel langzaam gerekt en gehydrateerd en blijven de gewrichten soepel. Zo wordt er ruimte gecreëerd in het bindweefsel en de gewrichten. Bindweefsel ondersteunt, verbindt, beschermt onze organen en geeft ons lichaam structuur.” citaat Wikipedia
In de stretchende houding merk ik pas waar spanning zit. Meestal zegt mijn hoofd vrij snel: weg hier, uit deze houding, weg van het ongemak!
Maar dat is nou juist de kunst: het ongemak even verduren. Gewoon blijven ademen en voelen.
Ondertussen vertelt de yogadocent ook nog interessante dingen zoals wijsheden uit de Chinese geneeskunde. Ik leer ook hier om zacht te zijn voor mezelf, te accepteren wat is, mij verbonden voelen met de aarde.
In deze les ben ik een uur aan het voelen. Wanneer ik afgeleid raak, keer ik weer terug naar het moment (“oh ja, ik was bezig de adem in mijn buik waar te nemen” of “fijn, dat de extreme spanning in de voetzool nu weg is. Hoe voelt mijn voet nu eigenlijk?”).
Na een uur voelen ben ik heel ontspannen. Het parasynthetische zenuwstelsel is dan actief, je voelt een diepe ontspanning van binnenuit.
Dit is een ontspanning die je met Netflixen, scrollen op Instagram of wijntjes drinken in de kroeg niet voor elkaar krijgt.
Ik heb veel geleerd. Voelen lukt me regelmatig goed.
Maar ook ik leef veel in mijn hoofd en ben vooral aan het denken. Ik moet me dus regelmatig eraan herinneren om bewust waar te nemen wat ik voel en wat mijn lijf mij nou eigenlijk zegt. Ja, ik ben ook maar een mens!’
Ik heb niets toe te voegen aan al haar inzichten.
Herken je het probleem ook, dat voelen ingewikkeld is?
Tips om beter te leren voelen
- plan regelmatig een paar minuten in om even stil te staan bij wat je voelt. 5-7 minuten per keer is voldoende.
- doe een rustige fysieke activiteit zoals wandelen.
- smeer je lichaam bedachtzaam in met bodylotion of olie. Aanraking helpt je bij het waarnemen en voelen.
- laat je helpen door een haptonoom (haptonomie is een manier om in contact te komen met het lichamelijk gevoel en inzicht te krijgen in de wisselwerking tussen lichamelijk gevoel en gevoelsleven) of een masseur zoals Raymond Tieland.
- voel! Ga steeds weer met je aandacht naar je lijf. Neem verschillende plekken waar, hoe vaker je het doet, hoe makkelijker het zal lukken. Is dit nog erg moeilijk, zoek dan op youtube een bodyscan ter ondersteuning zoals bijvoorbeeld deze bodyscan of deze.
- geef het een naam, wat je voelt. Misschien is er nu nog geen treffend woord en benoem je het de volgende keer anders. Dat geeft niets. Op deze manier kom je steeds dichter bij wat jij voelt.
- Masseur Raymond Tieland voegt zelf dit nog toe: ‘Het voelen is niet moeilijk, je moet jezelf gewoon de tijd voor gunnen. Ga gewoon eens liggen op een matje op een harde ondergrond en verbaas je erover hoeveel botten je voelt. Ga toe naar een bewuste ademhaling dus door de neus inademen en door de mond weer uit. Leg een hand op je buik en ga naar buikademhaling. Het kan een verrijking zijn om daar hulp bij te krijgen. volg eens een yogales of ga een kijken bij een ademcoach.’
‘Je hebt veel geleerd, Anita. Heel goed gedaan, dat steeds weer beter waarnemen en voelen. Zoiets gaat bij ieder mens met vallen en opstaan.
De vorige keer dat je hier was hadden we een plan gemaakt hoe je gewichtstoename door de overgang kon voorkomen. Hoe staat het daarmee eigenlijk?’ vraag ik nog.
‘Ik weeg me helemaal niet. Maar al mijn kleding past nog, dus ik gok dat het gewicht stabiel is gebleven dankzij de tips die je hebt gegeven. Ik houd me er ook nog steeds aan.’
Fijn, dat was dan haalbaar & succesvol!
Mijn verdere bronnen waren
voor haptonomie Wikipedia
Wat te doen bij stress: Thuisarts
Deel deze blog hier:
Geef een reactie