In deze blog leg ik uit wat conflictvermijdend gedrag is. Waarom bestaat het, wat zijn de voor- en nadelen en wat kun je eraan doen als jouw conflictvermijdende stijl je stoort? Ik heb veel tips voor je.
Confrontatie vermijden
Imara kijkt me verlegen aan. Ze spreekt met een zachte stem.
“Mijn confrontatie-vermijdend gedrag, kunnen we dat vandaag bespreken? Ik heb er echt veel last van. Waarom vind ik dat toch zo ingewikkeld?”
Ik knik en zij begint te vertellen.
“Regelmatig beland ik privé of op het werk in een situatie waarbij ik last heb van hoe het loopt. Dat heeft dan altijd met de andere persoon te maken die erbij betrokken is. Dagen of uren van tevoren ben ik al bezig met het formuleren van zinnen en woorden over het betreffende onderwerp. Ik wil zeker weten dat ik geen fouten maak bij het uiten van mijn kritiek, en ik wil zeker niemand onbedoeld kwetsen. Ik ben altijd bang dat mensen boos worden.
Op het moment zelf krijg ik dan een droge mond, voel ik mijn hart sneller kloppen en krijg ik het warm. Ik word soms zelfs trillerig.
Wanneer ik de confrontatie wil beginnen, ben ik door de opgebouwde spanning alles vergeten wat ik had bedacht om te gaan zeggen en kom ik niet meer uit mijn woorden. ”
Is dit problematisch? Wat zijn de voor- en nadelen van deze vermijdende stijl?
Wat is conflict vermijdend gedrag?
Het zit in onze genen ingebakken dat we gewend zijn om conflicten uit de weg te gaan. In de oertijd kon het aangaan van een conflict levensbedreigend zijn, nu willen we vooral graag aardig gevonden worden (om uiteindelijk erbij te blijven horen). Het aangaan van een conflict lijkt daar niet bij te passen. Daarom bewaren sommigen liever vrede en harmonie en gaan ze het conflict en de directe confrontatie uit de weg. Conflictvermijdend gedrag komt veel voor. Het is heel normaal.
Herken je dit gedrag?
Grote kans dat je een introvert persoon bent. Met name introverte mensen houden niet van conflicten. Ze zijn vaak heel gevoelig voor de sfeer en functioneren minder goed als de sfeer vijandig of onveilig is. Dat voelen ze zowel privé als professioneel.
Wellicht heeft het ook met je opvoeding te maken. Kreeg je als kind wat je nodig had? Wat heeft een kind eigenlijk nodig? Ik heb er een blog over geschreven.
Redenen om conflicten te vermijden
Er zijn meerdere redenen waarom je het conflict zou kunnen vermijden. Ik licht hier een paar toe:
- je gaat ervan uit dat jouw wensen toch niet bevredigd zullen worden.
- je hebt weinig vertrouwen in het opkomen voor je eigen belang.
- je hebt niet meteen een woordje klaar in een discussie, je moet soms eerst nadenken voordat je een mening hebt gevormd.
- Je bent bang voor de gevolgen. Dit geldt vooral als er een machtsverschil is tussen jou en de ander.
- je hebt nooit geleerd om constructief te discussiëren en je mening te uiten.
- Je hebt veel slechte ervaringen met het aangaan van een confrontatie.
- De situatie voelt voor jou onveilig.
Voordelen van het vermijden van confrontaties
Het vermijden heeft niet alleen nadelen. Het heeft zeker ook voordelen! Ik leg hier een aantal uit.
- Vermijden van escalatie:
Door confrontaties te vermijden, kun je voorkomen dat een situatie uit de hand loopt en een groter conflict wordt. Dit kan bijzonder nuttig zijn in situaties waarin emoties hoog oplopen en de kans op een felle discussie en emotionele schade groot is.
- Bevorderen van een goede sfeer
Het vermijden van confrontaties kan bijdragen aan een rustige en harmonieuze omgeving. Dit verbetert de samenwerking en beïnvloedt de werksfeer positief.
- Tijd om na te denken:
Het vermijden van een onmiddellijke confrontatie kan je de tijd geven om je gedachten te ordenen en een weloverwogen standpunt te formuleren. Dit leidt dan weer tot meer constructieve en minder emotionele gesprekken op een later tijdstip.
- Beschermen van relaties:
In persoonlijke relaties kan het vermijden van confrontaties helpen om spanningen te verminderen en de relatie te behouden. Dit kan vooral belangrijk zijn in langdurige relaties waarin de kans op een destructieve confrontatie groot is.
De vermijdende stijl heeft dus zeker ook voordelen – maar uiteraard ook nadelen. Wat zijn de nadelen van de conflictvermijdende stijl?
Nadelen van het vermijden van confrontaties
- Je past je teveel aan
Door conflicten te vermijden, ga jij je aanpassen aan wat anderen van je verwachten. Daarmee doe je geen recht aan jouw behoeften. Het wordt voor de ander steeds onduidelijker wat jij nou belangrijk vindt. In het uiterste geval lijk jij iemand zonder mening: ‘Ik vind alles prima, het maakt mij niet uit, kies jij maar.’ Dit komt niet overeen met de realiteit. Jij hebt wel degelijk voorkeuren, wensen en behoeftes.
- Je gaat over je eigen grenzen
Door jezelf de hele tijd aan te passen, vervagen je eigen grenzen. Je gaat daardoor over jouw grenzen. Dit levert stress op. Langdurig over je eigen grenzen gaan is zelfs ziekmakend.
- Je kropt je emoties op
Je slikt je woorden in, maar eigenlijk voel je je hartstikke rot. Daar waar de ander vrolijk doorwerkt, blijf jij met het rotgevoel zitten. Dit heeft zijn weerslag op jouw focus en concentratie. Het is nooit goed om emoties langdurig op te kroppen.
- Je piekert veel, ook ’s nachts
Doordat je je niet uitspreekt, blijven jouw emoties actief. Ze blijven aanwezig en gaan niet weg. Daardoor kun je dan ’s avonds en ’s nachts blijven piekeren. Keer op keer blijf je de situatie herhalen. Het laat je niet meer los.
- Mensen zien jouw behoefte niet
Doordat je je niet uitspreekt en je grenzen niet aangeeft, zien mensen jouw behoefte ook echt niet. Misschien willen ze graag rekening houden met jouw behoefte? Het blijft voor de ander gissen wat je nodig hebt omdat je niet aangeeft wat je wilt.
- Je voegt een perspectief toe
In moeilijke situaties is het helpend om verschillende standpunten te belichten. Je hoeft ook niet altijd ergens iets van te vinden. Maar wanneer je wel een visie hebt, ben jij waardevol door jouw mening te delen. Doe je dat niet, mist jouw perspectief.
- Onopgeloste problemen
Een groot nadeel van het vermijden van confrontaties is dat problemen vaak onopgelost blijven. Dit kan leiden tot opgekropte frustraties en uiteindelijk grotere conflicten.
- Gebrek aan eerlijkheid
Door confrontaties te vermijden, kunnen belangrijke gevoelens en meningen niet worden gedeeld. Dit kan resulteren in een gebrek aan open communicatie en transparantie, het wederzijdse begrip wordt kleiner en de verhoudingen onderling steeds schever. Jij moet je steeds anders voordoen dan je bent omdat je niet goed volgens jouw eigen normen kunt handelen. Het voelt niet authentiek hoe je je gedraagt.
- De ander heeft minder interesse en respect
Wanneer je je niet uitspreekt, kan dit als desinteresse worden geïnterpreteerd. Dit kan ertoe leiden dat de ander minder interesse in en ook minder respect heeft voor jouw mening (het maakt jou toch niet uit?)
- Onderliggende spanningen
Het vermijden van confrontaties kan tijdelijke vrede brengen, maar de onderliggende spanningen blijven natuurlijk gewoon bestaan. Dit kan een negatief effect hebben op jouw mentale en emotionele gezondheid.
Tips om de confrontatie wel aan te gaan
Mocht je nu merken dat de nadelen van jouw conflictvermijding groter zijn dan de voordelen, wil je hier misschien iets in veranderen.
Hier zijn een aantal tips voor je:
- Bekijk je eigen overtuigingen. Is voor jouw elke discussie (waarbij je met elkaar standpunten uitwisselt) meteen een conflict? Wat als iedereen gewoon zijn eigen mening mag hebben, en jij dus de jouwe? Wanneer je dit gesprek snel bestempelt als conflict wordt het moeilijk om je uit te spreken.
- Neem niet alles persoonlijk en betrek niet alles op jezelf wat de ander zegt. Iemand wil misschien alleen zijn standpunt toelichten zonder iets over jou te zeggen.
- Een confrontatie hoeft echt niet negatief uit te pakken, het kan juist dingen opleveren. Misschien zet je mensen aan het denken door jouw inbreng, misschien begrijpen ze ook beter wat hun gedrag met jou doet. Door het gesprek aan te gaan kunnen communicatie en samenwerking daadwerkelijk verbeteren. Misschien help je de ander door jouw zichtwijze ook wel veder met persoonlijke groei? Bij gesprekstechnieken.com lees ik deze treffende zin: Zie het aangaan van een conflict als een slimme manier om jezelf, de ander en jullie samenwerking een duwtje in de goede richting te geven.
- Kies het moment: Niet in elke situatie is het nodig om de confrontatie onmiddellijk aan te gaan. Je kunt er meestal ook later nog op terugkomen. Wanneer jouw emoties weer wat meer op de achtergrond zijn, is de kans op een rustig en constructief gesprek groter.
- Kies een veilige situatie waarin je mensen vertrouwt. Dan is het makkelijker om je uit te spreken en te confronteren.
- Communiceer duidelijk. Spreek je vooral uit over jouw behoeften en gevoelens. Blijf weg van verwijten en beschuldigingen. Houd het bij actuele feiten ter ondersteuning van jouw standpunt. Laat oude koeien in de sloot. Om duidelijk te communiceren, helpt het om de feedbackregels toe te passen. De HU (Hogeschool Utrecht) legt ze mooi en bruikbaar uit. Je leest de feedbackregels van hen hier.
- Geef nooit ongevraagd advies. Zeg wat je wilt zeggen, zonder het af te zwakken of te verbloemen. Heb je kritiek, zeg dat dan ook duidelijk en draai er niet omheen. Hoe concreter, hoe beter. Vaag en wollig communiceren werkt hierbij absoluut niet. Maar houd het bij jouw wensen en ga de ander niet ongevraagd adviseren.
- Luister actief. Luister ook echt naar de argumenten en gevoelens van de ander. Dit helpt om de ander te begrijpen. Stel open vragen om de ander nog meer te laten vertellen. Vat samen wat je meende te horen (begrijp ik nou goed dat je zegt…) en check of het klopt.
- Stel grenzen. Geef het aan wanneer iets niet oké is voor jou. Dat kan een oordeel van de ander betreffen, maar ook de setting, toon of duur van het gesprek.
- Zoek compromissen.Natuurlijk kan niet iedereen volledig zijn zin krijgen bij een meningsverschil. Zoek samen een compromis dat voor iedereen aanvaardbaar is.
- Choose your battles! Als je het moeilijk vindt om conflicten aan te gaan, is het verstandig om daar te beginnen waar je het meest onder je vermijding lijdt. Ga het bij belangrijke zaken aan en sta je toe om bij minder belangrijke dingen op je oude, vermijdende strategie te varen. Het is oké.
Conclusie
Het vermijden van confrontaties heeft zowel voordelen als nadelen. Het kan bijdragen aan harmonie, maar lost problemen en onderliggende spanningen zeker niet op. Door bewust te kiezen wanneer en hoe je confrontaties aangaat, kan je de voordelen maximaliseren en de nadelen minimaliseren.
Imara luistert geïnteresseerd naar al deze tips. Zij denkt dat zij het heel moeilijk vindt om de confrontatie aan te gaan, heeft de overtuiging dat het niet in haar aard zit.
‘Zullen we volgende week weer afspreken en samen een plan maken?’, stel ik voor.
Nee, zegt zij direct. Zij wil het even laten bezinken en eerst zelf een plannetje maken voordat ze weer van mijn hulp gebruik wil maken.
Zonder het op te merken is zij deze keer de confrontatie niet vermeden en duidelijk haar grens getrokken. Blijkbaar kon het zo maar, Imara voelt zich veilig en vertrouwt mij.
En natuurlijk ben ik nu niet boos. Ik ben trots op haar en weet nu dat zij het wel kan.
Bronnen:
De naam Imara betekent ‘machtig en sterk’.
In mijn blog leven met een geheim leg ik de gevolgen uit van niet eerlijk zijn over jezelf.
Wil je wat steun in jouw proces om dit beter te kunnen? Stuur mij gerust een bericht!
Geef een reactie