Leren kinderen los te laten – een gids voor ouders

het is spannend om kinderen los te laten

 

Alsmaar ben je bezig met je kind. Je weet dat het niet meer hoeft, al die zorgen om hem of haar – en toch doe je het.

Wat zijn de gevolgen hiervan voor ouder en kind? In deze blog leg ik dat precies uit. Ik probeer ouders hierbij te ondersteunen. Leren loslaten is namelijk best moeilijk!

Jopie kijkt me ongemakkelijk aan, alsof ze zich schaamt voor wat ze vertelt.

‘Pas als de meiden na het stappen thuis zijn gekomen, val ik in slaap – soms is dat rond vier uur in de nacht. Belachelijk. Zij slapen daarna een gat in de dag, maar ik moet er weer vroeg uit voor de hond en het dagelijkse bezoekje aan mijn moeder. Ik vind het zo stom van mezelf!’

Alsmaar staat ze klaar voor haar dochters, die 21 en 24 jaar oud nog bij Jopie en haar man wonen. De een volgt een opleiding, de ander heeft even een tussenjaar. Het zijn volwassen meiden, zou je denken. Rationeel weet Jopie dat ook. En toch ligt ze ‘s nachts wakker totdat iedereen thuis is.

Bernarda schiet mij te binnen. Ook zij worstelt met haar verantwoordelijkheidsgevoel en staat telkens weer klaar voor haar puberdochter, die zich ook werkelijk bij alles laat helpen door mama. Ze doet zowat 24 uur per dag een beroep op Bernarda.

Bernarda’s volwassen zoon zit al jaren in het criminele circuit. Bernarda weet niet precies wat hij doet, maar hij heeft allemaal schimmige klusjes, gaat met vreemde types om. Het is ook heel duidelijk dat er verslaving speelt.

Twee jaar geleden liep hij blijvend letsel op door een scooter ongeluk. Hij is in zijn motoriek nu beperkt waardoor hij daadwerkelijk niet meer alles zelf kan – maar hij weigert hulp voor zijn handicap of zijn verslaving.

Jopie en Bernarda slapen beiden vaak slecht. Ze voelen zich verantwoordelijk, willen de kinderen behoeden voor nare ervaringen.

Dat is heel begrijpelijk – maar zoveel invloed hebben ze al lang niet meer op hun kinderen.

 

Waarom is loslaten zo belangrijk? De uitdaging voor ouders

Het is normaal en precies de bedoeling: kinderen worden steeds volwassener en zelfstandiger.

Kinderen bouwen uitsluitend zelfstandigheid op door zelf stappen te zetten en al doende te leren. Om iets goed te kunnen leren moet je het ervaren en doen en daar de ruimte voor krijgen. 

Alleen door te doen krijgen ze vertrouwen in hun kunnen en in zichzelf. 

Door regelmatig te fietsen leert een kind het. Alleen maar met de ouders praten over fietsen helpt daar niet bij. Je moet het doen.

Dit geldt ook voor alle andere uitdagingen in het leven van een jong mens.

De weg door de drukke stad naar school, het bijbaantje, naar huis komen na een avondje uit – het zijn allemaal voorbeelden van activiteiten die een kind helpen ervaringen op te doen en daarmee zelfredzaam te worden.

Grote kans dat je dit heus wel weet.

Je hoofd begrijpt het prima, maar je onderbuik zegt steeds: ik ben bang dat hem of haar iets overkomt!

 

Nadelen van niet los laten

 

Te veel bezorgdheid kan tot gevolg hebben dat een kind te weinig zelfvertrouwen of heel weinig verantwoordelijkheidsgevoel ontwikkelt.

Uiteindelijk ligt dan de gevoelde eindverantwoordelijkheid bij de ouders en niet bij het kind. Wie zich niet echt verantwoordelijk voelt voor zijn handelen, hoeft ook niet zijn best te doen. De consequentie hoeft het kind niet zelf te dragen, mama en papa lossen het wel op als het mis gaat. Op deze manier ontwikkelt het kind ook niet het nodige zelfvertrouwen.

Overbezorgde ouders voelen als een last voor het kind. Het roept weerstand en zelfs rebellie op. In dat geval zoekt het kind juist op waar de ouders zo bang voor zijn (gevaarlijke routes, drank en drugs en dergelijke). Meer grenzen stellen heeft dan een averechts effect: de jongere gaat alleen maar harder tegen deze grenzen aanschoppen.

 

Hoe ziet ‘ niet loslaten’ er uit? Wanneer ga je te ver in je bezorgdheid?

Bezorgdheid gaat te ver als je

  • je eigen planning zoals een bezoek in de bioscoop of en wandeluitje achterwege laat in verband met je kind
  • zeer regelmatig – zoals dagelijks of vaker –  contact opneemt met het kind, waar het ook is.
  • conflicten krijgt met je kind omdat het niet aan jouw wensen voldoet wat betreft contact
  • jouw carrièrewensen laat beïnvloeden door jouw wens om zoveel mogelijk tijd door te brengen met je kind

Voordelen van loslaten voor jou

De nadelen van niet los laten zijn nu evident. Maar wat zijn de voordelen voor jou als ouder om wel los te laten?

  • Er is weer tijd voor jou en je partner! Jullie kunnen weer doen waar jullie met zijn tweeën plezier in hebben, jullie hoeven geen rekening meer te houden met de wensen van het kind.
  • Je hebt ook meer tijd voor jezelf! Jouw hobby’s, een nieuwe opleiding of andere grote klussen (zoals de herinrichting van je nieuwe werkkamer) – je kunt er nu tijd in investeren.
  • Een emotioneel voordeel wanneer het laatste kind het huis uit gaat: geen geruzie meer over de bezetting van de badkamer, geen opruimen van de natte handdoeken, geen gezeur over eten, weer ongestoorde seks kunnen hebben. Je hoeft niemand te herinneren aan afspraken bij de dokter of mondhygiënist en niet meer te mopperen over onopgeruimde spullen. Je zou er bakken van energie aan over kunnen houden!

 

Voordelen van loslaten voor het kind

 

Ook het kind ervaart voordelen wanneer het wordt los gelaten.

Wie los gelaten wordt krijgt daarmee namelijk ook de boodschap ‘jij bent groot genoeg hiervoor en ik vertrouw je’.

Dit signaal laat het kind groeien naar een zelfverzekerd, verantwoordelijk persoon.

 

Tips die helpen bij het loslaten

 

Wat helpt als je loslaten ingewikkeld vindt? Hier een aantal tips:

  • Zorg voor meer evenwicht tussen geven en nemen. Dat kan in dit geval alleen door minder te geven. Je hoeft niet de schoonmaker van je kind te zijn. Een jongvolwassene en zelfs een tiener kan ook zelf een keer de was doen. Je hoeft niet thuis te blijven omdat zoonlief misschien thuis eet na zijn werk in de supermarkt. 
  • Besef dat jouw opvoeding succesvol is geweest. Een emotioneel gezonde opvoeding zorgt ervoor dat kinderen op eigen benen kunnen staan. Daar mag je best trots op zijn: ze volgen hun eigen pad, leren of werken en hebben vrienden. Ze zitten zó stevig in elkaar dat ze zelfs hun ouders durven te begrenzen. Dat betekent dat ze zelfvertrouwen hebben.
  • Geef je kind de kans om dingen alleen te doen, fouten te maken en daarvan te leren. 
  • Zoek elders wat je nu mist. Verlang je naar genegenheid en gezelschap, investeer dan in je sociale contacten.
  • Zoek afleiding als je de hele tijd bezorgd aan je kind denkt. Alles dat afleidt is prima: een boek, een serie, een podcast, gesprekken met vrienden, een hobby. Verleg je focus – het is beter dan piekeren over de mogelijke problemen van je kind.
  • Soms denk je dat je blijft zorgen in het belang van het kind, maar is het uiteindelijk jouw eigen belang. Wees hierin eerlijk tegen jezelf!
  • Oefening baart kunst! Ook loslaten wordt na verloop van tijd makkelijker.
  • Laat los en wees er voor je kind als het je echt nodig heeft.

Jopie weet dat ze moet stoppen met piekeren ‘s nachts wanneer de dochters uitgaan.

Piekeren in de nacht is een gemene valkuil omdat we dan wat minder weerbaar zijn tegen piekergedachten. En toch spreken we af dat ze meteen een boek gaat pakken om te lezen wanneer ze begint te piekeren, al is het midden in de nacht. Afleiding is hier een goede strategie.

Bernarda heeft een ander doel: zij gaat minder klusjes overnemen van haar dochter en nu eindelijk doen wat al jaren tekort komt: tijd nemen voor haarzelf. Ze wil weer op haar dwarsfluit gaan spelen en maandelijks een museum bezoeken met haar vriendinnen. Zij neemt zich voor om haar zoon met rust te laten. Wat ze ook aanbiedt, hij wil het nooit, dus besluit ze: ik stop voorlopig met aanbieden. Het voelt heftig – en toch kloppend.

Zoek je een boek dat bij dit onderwerp past?

‘Laat je kind niet los’ van Gordon Neufeld en Gabor Maté sluit goed aan bij dit onderwerp.

Voor deze blog heb ik de volgende bronnen gebruikt: 

De website van Nele de Boeckvan psychosenet van opvoedadvies.nl en van familie.de

Heb je een vraag aan mij? Je mag vrijblijvend contact met me opnemen.

Ja, ik wil contact!

Je kunt de blog ook delen:

Facebook
LinkedIn
WhatsApp
Email

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *