Naomi praat maar een paar minuten en de tranen rollen al over haar wangen.
‘Ik ben zo bang dat het alsnog misgaat. Dat ze me weigeren van de OK omdat ik plotseling niet aan de eisen voldoe.
Ik doe zo mijn best! De chirurg wil dat ik nog 3 kilo afval voordat ik geopereerd kan worden.
Maar als afvallen zo makkelijk was, zou ik de hele maagverkleining helemaal niet nodig hebben!’
Overgewicht
Naomi heeft al groen licht voor de maagverkleining. Dat was een enorme opluchting.
Deze 38 jaar oude vrouw worstelt al haar hele leven met overgewicht. Als kind was ze al zwaarder dan haar klasgenoten en liep ze al bij de diëtist. Op school werd ze gepest in verband met haar overgewicht, thuis was het ook steeds onderwerp van gesprek. Haar moeder had strenge eetregels voor haar, ze mocht nauwelijks snoepen, zelfs bij het toetje kreeg ze een kleinere portie dan haar (slanke) broers.
Toen ze het huis uit ging en op zichzelf ging wonen, genoot ze van de vrijheid om te mogen eten wat ze wilde: wat een verademing! Er was ineens niemand die commentaar had.
Naomi haalde toen in wat haar thuis was ontzegd. Snacks, snoep, toetjes, fastfood… eindelijk kon ze het gewoon kopen en opeten.
Dat leidde natuurlijk tot verdere gewichtstoename. Toen ze meer dan 100 kg woog en zich in het dagelijks leven behoorlijk belemmerd voelde door het gewicht, realiseerde zij zich dat er iets moest veranderen.
Ze kon in bed moeilijk draaien, moeilijk opstaan, nauwelijks nog haar sokken aantrekken, haar teennagels knippen, haar veters strikken. Traplopen was heel zwaar geworden, net als bukken en langere stukken lopen.
Een geschiedenis van diëten
Het ene na het andere dieet volgde: Sonja Bakker, EGA, koolhydraatarm eten, het soepdieet, het brooddieet, zelfs het paleo- of ketodieet had ze een tijdje gevolgd.
Calorieën tellen was haar tweede natuur geworden, ze kocht uitsluitend lightproducten die vetarm waren.
Bij elke afvalpoging was ze een aantal kilo’s afgevallen – tot het stagneerde. Deze fase was zo frustrerend dat ze uiteindelijk weer opgaf, het weer even liet lopen door niet meer op haar voeding te letten. In een mum van tijd waren de kilo’s die ze was afgevallen er weer bijgekomen, plus een paar extra erbovenop.
De laatste jaren had ze geen streng dieet meer gevolgd.
Haar eigen eetregel nu was de grens van 1200 kilocalorieën per dag, dat mocht ze van zichzelf eten. Dit lukte meestal.
Ze viel hier alleen niet meer mee af.
Lichamelijke klachten en overgewicht
Op gegeven moment waren er ook fysieke klachten bij gekomen: een te hoge bloeddruk, slaapapneu, knieklachten en smetplekken.
Schaamte maakte dat Naomi niet meer graag naar het café ging (niet overal waren de stoelen zo dat ze nog gemakkelijk kon zitten), eten in het openbaar werd ook steeds meer een dingetje: ze hoorde de mensen gewoon denken: moet dit vette varken nu ook nog patat een?
Ten einde raad had ze dit onderwerp eindelijk bij de huisarts aangekaart. Ze was bang geweest dat ook die zou zeggen: elk pondje gaat door het mondje, eet wat minder en beweeg wat meer. Maar gelukkig was de reactie anders: haar huisarts begreep de fuik waar ze in zat en schreef meteen een verwijzing voor de intake voor een maagverkleining en het bijbehorende leefstijlprogramma.
De maagverkleining
Dit was nu een paar maanden geleden. Ze had de screening doorlopen en meteen een positief advies gekregen.
Naomi had al gehoord dat ze op de dag van de operatie niet zwaarder mocht zijn dan ze tijdens de screening was geweest.
Tot haar schrik zag ze bij de pre-operatieve afspraak in het ziekenhuis dat ze 3 kilo zwaarder was dan tijdens de screening.
Ze voelde paniek. Hoe kon dat?
Haar eetpatroon was al maanden onveranderd, daar kon het niet aan liggen.
Maar de weegschaal was onverbiddelijk. Ze was echt 3 kilo zwaarder dan bij de screening een paar maanden geleden.
“Ik weet echt niet hoe ik dit eraf moet krijgen. Misschien moet ik stoppen met eten.”
Pre-operatief af moeten vallen
Naomi zit in een nare positie. Zij worstelt al zo lang met het afvallen, heeft nu goedkeuring voor de maagverkleining – maar moet eerst afvallen om geholpen te kunnen worden.
De andere kant, de verwachting van de chirurg, is echter ook te begrijpen. De maagverkleining is een laparoscopische ingreep.
Wat is laparoscopie?
“Laparoscopie betekent letterlijk: in de buik kijken. Een ander woord is
kijkoperatie. Laparoscopie gebeurt bijna altijd onder narcose (algehele
verdoving). De chirurg kijkt in de buikholte met behulp van een lange
dunne buis (een laparoscoop). Aan het uiteinde van deze buis is een
camera of kijker bevestigd. Hierdoor is de operatie op een scherm te
volgen voor alle medewerkers van het operatieteam. Via één sneetje
wordt de laparoscoop in de buik gebracht, via andere sneetjes de
instrumenten waarmee u geopereerd wordt.”
Bron: Maasstadziekenhuis
Bij een bariatrische ingreep moet de chirurg de lever optillen om daaronder de maagverkleining te kunnen uitvoeren.
Hoe kleiner de lever, hoe geringer de kans op complicaties.
De lever en de maagverkleining
Wanneer je afvalt wordt in eerste instantie de lever kleiner, pas daarna verlies je vet op andere plekken.
Pre-operatief afvallen heeft daarom als hoofddoel de lever kleiner te maken.
Naomi begrijpt dit goed.
Maar dit snappen betekent niet dat je na 15 jaar lijnen makkelijk kunt regelen dat je 3 kilo afvalt. Bij haar laatste afvalpoging (het soepdieet), was zij helemaal niets meer afgevallen.
Daarom voelt ze nu angst en paniek. Zij moet iets voor elkaar krijgen wat al jaren niet meer lukt.
Doemscenario’s en angstbeelden spoken door haar hoofd.
Dit snap ik wederom heel goed.
Angst, paniek en cortisol
Angst en paniek veroorzaken in het lichaam een verhoogde afscheiding van het stresshormoon cortisol. Dit zorgt voor meer hongergevoel en beïnvloedt de stofwisseling. Cortisol helpt absoluut niet bij het afvallen.
Hier lees je meer over cortisol.
Wat doen bij angst en paniek?
Als je angst voelt, kan het helpen om op een rij te zetten waar je allemaal direct invloed op het en waarop niet.
Naomi en ik stellen voor haar deze lijst samen:
Waarop ik direct invloed heb:
- wat ik eet
- hoeveel ik beweeg
- hoe vaak ik naar yoga ga of een wandeling maak
- vrienden benaderen om me gerust te stellen en af te leiden
Waarop ik geen directe invloed op heb
- de eisen van de chirurg
- lijnervaringen uit het verleden
- mijn gewicht
- angstgedachten die in mij opkomen
- medicatiegebruik
- wat mijn werkgever van mij verwacht
- de hormonen in mijn lijf
- aanleg
- mijn stofwisseling
- fysieke processen door het vetweefsel (hormoonafscheidingen, ontstekingen)
- gedoe in de familie
Wat een indrukwekkende lijst! Er zijn veel meer zaken waar Naomi geen (directe) invloed op heeft dan wat zij wel kan beïnvloeden.
Waarom laat ik haar dit op een rij zetten? Daarom:
Het is zinloos om tijd en energie te besteden aan zaken waarop je geen invloed hebt.
Besteed je aandacht liever aan dingen waarop je wel invloed hebt.
Bij Naomi zijn dat vier punten. Focus daarop, raad ik haar aan, de rest is verspilde energie.
Ik heb voor haar (en jou) nog een extra punt waarop je invloed hebt:
Strategieën ter ontspanning
Als je je angstig en gestrest voelt, kun je wel strategieën toepassen die helpen om de stress te verlagen. Daardoor zakt ook het cortisolniveau.
Hieronder lees je welke dat onder andere zijn.
Hoe kun je stress verlagen?
- Ga de natuur in. Wandel, fiets – ga in elk geval naar buiten.
- Luister naar muziek die jou een aangenaam gevoel geeft.
- Ga op zoek naar wat jou ontspant: een gesprek met een vriend, een warme douche, musiceren, een gezamenlijke activiteit met anderen – en PLAN DEZE ACTIVITEIT OOK REGELMATIG IN
- Doe ontspanningsoefeningen zoals yoga, concentreren op de ademhaling, de bodyscan van Jacobsen (op de website van GGZ Drenthe vind je goede links naar oefeningen voor beginners). Ook mediteren werkt ontspannend.
- Knuffel en doe aan (solo) seks
- Zorg voor regelmaat. Dit geeft controle, overzicht en rust.
- Schrap activiteiten uit je agenda die jouw angst voeden.
- Blijf je aan je (haalbare!) schema houden, eet en beweeg zoals je dat hebt gepland, in beide gevallen op een gezonde manier: niet teveel en ook niet te weinig.
- Stop met checken of het goed gaat. Laat los.
- Haal adem en glimlach. Het komt goed.
Naomi is het uiteindelijk gelukt om meer te focussen op alles wat ontspant. Ze drinkt nu regelmatig thee met haar vriendinnen, heeft met haar moeder afgesproken dat het onderwerp ‘gewicht en afvallen’ momenteel niet besproken moet worden.
Het verplichte uurtje trainen in de sportschool (waar ze steeds met tegenzin heen ging), heeft ze vervangen door twee lessen Zumba. Dit vindt ze geweldig leuk om te doen, ze komt vol voldoening en blijdschap elke les uit.
Ze weegt zichzelf niet meer… dat was te demotiverend. Zij hoopt nu dat het gewicht zakt door het 1200 kcal-regime, haar beweging en vooral door veel ontspanning. En ik duim stiekem mee.
Call-to-action
- Schrijf de zaken op waar jij direct invloed op hebt.
- Focus daarop.
- Pas mijn bovenstaande strategieën toe om jouw stress te verlagen.
- Heb geduld en houd vol!
Mijn bronnen voor deze blog waren
Voeding leeft, Hersenstichting.
Meer lezen over de maagverkleining? Mijn blog ‘na de maagverkleining‘ gaat er ook over.
Geef een reactie