Tegenslag zoals ziekte overwinnen: 9 tips om positief te blijven

Ik was vandaag op bezoek bij Frieda, een goede vriendin van me.  Ze is blij: “Ik kan mijn pink al een millimeter optillen”. Haar trots inspireerde me tot deze blog.
Frieda heeft 6 dagen geleden een beroerte gehad, ze is halfzijdig verlamd. Wat voorheen volstrekt normaal voor haar was (lopen, aankleden, naar de wc gaan, douchen, naar kantoor gaan en werken) kan zij ineens niet meer zonder hulp.

Frieda heeft een flinke tegenslag ervaren door de beroerte. Hoe zij ermee omgaat is inspirerend. In deze blog deel ik 9 krachtige stappen om overeind te blijven na tegenslag, die je meteen kunt toepassen.

Wat is tegenslag?

Bij tegenslag loopt iets anders dan je hebt verwacht, op een ongunstige manier. Je hebt er geen controle op. Dat geeft een machteloos gevoel.
Plotselinge tegenslag zoals ziekte is dan ook een emotionele rollercoaster.
Tegenslagen kunnen er op meerdere vlakken zijn (privé, professioneel, financieel en op gezondheidsgebied).
 Hoe iemand met tegenslag omgaat hangt af van iemands persoonlijkheid en van de hele situatie (een klein sociaal netwerk en financiële krapte zorgen er bijvoorbeeld voor dat je minder veerkracht overhoudt voor het omgaan met tegenslag).
 Iedereen heeft weleens tegenslag, grote of kleine.
 Hoe hiermee om te gaan, dat precies lees je in deze blog.

De impact van tegenslag

De gevolgen van tegenslag kunnen op meerdere fronten voelbaar zijn: emotioneel, fysiek en sociaal.
 Frieda heeft natuurlijk fysieke tegenslag, maar voelt dat ook emotioneel. Zij wordt nu geconfronteerd met de machteloosheid dat haar lijf het niet meer doet. De angst dat zij niet volledig zal herstellen spookt door haar hoofd. Daarnaast is zij nu ontzettend afhankelijk van haar sociale netwerk: wie gaat haar kat eten geven, wie brengt boeken en schone kleding langs?

Na ziekte worstel je met de vraag hoe het leven verder gaat. Wat is jouw prognose? Herstel je volledig, of blijf je beperkingen houden? Ook bij andere tegenslag zoals verlies van baan of een relatiebreuk stelt zich de vraag: hoe moet het verder? Jouw hele idee van toekomstperspectief is ineens onzeker geworden. Je moet dus tegelijk verwerken wat je is overkomen, als ook een nieuw perspectief ontwikkelen hoe het in de toekomst verder zal gaan.
Tegenslagen veranderen onze hersenen permanent. Mocht je weer willen weten, lees dan deze interessante informatie van het Radboud UMC:

Klik hier voor het artikel

Wat helpt bij het omgaan met tegenslag?
Veerkracht is cruciaal wanneer je tegenslag ervaart. Je kunt de situatie meestal niet veranderen, maar je veerkracht helpt je om het te kunnen bolwerken.

Bouwen aan veerkracht

Wat is veerkracht eigenlijk en waarom is het cruciaal? Veerkracht is het vermogen van een persoon om zich aan te passen aan stress, tegenslagen, trauma’s of andere moeilijke situaties. Het is de capaciteit om emotioneel, mentaal en zelfs fysiek te herstellen na tegenslag.
Veerkracht heb je simpelweg nodig om met tegenslag om te kunnen gaan.
Frieda heeft een positieve, optimistische houding. Zij heeft hoop en dat helpt haar om zich volop in te zetten bij de therapieën die zij krijgt. Zij heeft oog voor elke vooruitgang die zij boekt (“het grote nieuws van de dag is dat ik mijn pink 0.1 millimeter kan optillen!”) en kan daar blij mee en dankbaar voor zijn.
Hoe kom je aan veerkracht?
Het vergroten van veerkracht bestaat uit een heleboel kleine stappen:

• Goed voor jezelf zorgen (gezond eten, voldoende bewegen, grenzen stellen, voldoende rust nemen, leuke dingen doen, sociale contacten onderhouden)
• Mindfulness (de aandacht in het hier en nu op maar één ding tegelijk richten)
• Mediteren helpt om de drukte in het hoofd te verminderen en te ontspannen.
• Humor kan ook helpen om niet te zwaar te tillen aan problemen, je relativeert daardoor.
• Nadenken waarvoor je dankbaar bent zal je blij maken en daarnaast ook je veerkracht vergroten.

Wat kun je naast bouwen aan veerkracht nog doen om met de ellende die je is overkomen, om te gaan?

9 tips om tegenslag te overwinnen

De eerste fase nadat je tegenslag had, bestaat uit het overrompeld zijn, het nog niet kunnen bevatten.
Na verloop van tijd kun je echter een aantal tips toepassen om jezelf te helpen ermee om te gaan.

1. Allereerst is het zeer belangrijk om onder ogen te zien wat je voelt. Herken en erken wat je voelt zonder de gevoelens weg te drukken (door jezelf te verdoven of continu af te leiden).
2. Sta jezelf toe om te voelen.
3. Als je tegenslag overkomt is het fijn om daarnaast ook nog
te ervaren dat je wel degelijk dingen in de hand hebt. Er zijn altijd zaken die jij nog wel kunt bepalen (wie vertel ik erover, wie vraag ik om hulp?).
4. Om hulp vragen is ook een belangrijk aspect van het omgaan met tegenslag. Je hoeft het niet alleen te doen.
5. Deel met familie en vrienden wat je voelt en meemaakt. Daardoor zullen zij zich meer met jou verbonden voelen.
6. Als je al wat langer in de vervelende situatie zit, lukt het misschien ook om vanuit een afstandje naar je situatie te kijken. Dan kun je erover reflecteren en er vanuit een brede perspectief naar kijken (wat heb ik blijkbaar te leren?).
7. Het is troostend om te relativeren. Zeer zeker ben jij niet de enige in een intens nare situatie.
8. Realiseer je dat tegenslag vaak tijdelijk is.
9. Laat je inspireren door anderen.

Inspirerende verhalen van anderen

Er zijn al heel veel boeken geschreven en films gemaakt over mensen die met tegenspoed te maken kregen, zoals Nelson Mandela:
Wie was Nelson Mandela? | NPO Kennis

Inspirerende verhalen van anderen

Frieda heeft mij wel verbaasd. Ondanks het feit dat het allemaal nog maar net gebeurd is, kan zij nu al zeggen dat – vanuit een breder perspectief gezien – zij heeft moeten leren dat er heel veel lieve mensen zijn. Sinds haar jeugd heeft zij de overtuiging dat zij moet verdienen dat mensen aardig voor haar zijn. En nu is iedereen lief, betrokken en zorgzaam: niet alleen haar vriendenkring, maar ook alle verpleegkundigen! Gewoon zo maar. Dat ontroert haar.
 Ook het relativeren gaat haar goed af: in het ziekenhuis alleen al zag zij veel mensen met dezelfde aandoening die veel harder waren getroffen, die veel meer functies kwijt waren.

Zij lijkt ook de lat niet te hoog te leggen: zij weet dat het hardlopen minder zal gaan, zij weet dat ze niet in haar tussenwoning kan blijven met die steile trap, zij is blij met elke meter die zij nu al loopt. En ze vraagt ons, haar vriendenkring, regelmatig om hulp en deelt de gezellige momenten met ons, zoals de alcoholvrije borrel in haar kamer bijvoorbeeld, met o.o%-bier uit een kopje. Ook over de dieptepunten vertelt zij. Elke dag voel ik me daardoor meer verbonden met haar.

Wat mij het meest ontroert: zij gaat door met de hormoonbehandeling voor haar transitie (iets wat mede een reden geweest zou kunnen zijn voor deze beroerte).
 Frieda groeit haast boven zichzelf uit als ik kijk hoe zij hiermee omgaat. Ik leer kanten van haar kennen die ik nog nooit had opgemerkt. Ook in onze vriendschap ervaar ik verdieping. Dat is mooi om mee te maken, al had zij deze prijs hiervoor natuurlijk nooit hoeven betalen als het aan mij was geweest. Maar het is niet aan mij.
Ik heb diep respect voor hoe Frieda omgaat met deze tegenslag. Zij biedt inspiratie voor mij en iedereen die daar iets van wil leren. Daarom deze blog. Met rouw kun je ook te maken krijgen als het om tegenslag gaat. Ook hier heb ik iets over geschreven in de blog Rouw en verlies, een pad naar helende zingeving.

Hoe het met Frieda verder ging kun je in de blog ‘Leven met gemis‘ lezen!

Zit jij nu ook in een nare situatie en weet je niet goed hoe jij eruit moet komen? Je mag vrijblijvend contact met me opnemen om te kijken of ik iets voor jou kan doen:

kijk hier om mijn website te bekijken  

of klik hier voor contact

of lees hier mijn andere blogs!

In de blog zonneschijn en schaduw  vertel ik over een geheel andere soort tegenslag (verlies van een huisdier).

Over veerkracht en tegenslag gesproken: ook in de blog over het verhaal van Liesbeth gaat het hierover.

Deel de blog hier: