Zomervakantie!
Tijd om te ontspannen, los te laten, plezier te hebben en even ‘de ondraaglijke lichtheid van het bestaan’ te genieten
(dit is de naam van een boek en een film). Tenminste, dat was ons idee.
Met het hele gezin (mijn man, de twee kinderen en onze hond Smokey) vertrekken we naar de Eifel. We hebben veel plannen hoe de tijd daar in te vullen: we willen wandelen, we hebben een familiefeest in Beieren waar we heen gaan, zwemmen in een vulkaanmaar, de jongens willen op het racecircuit Nürburgring kijken, ik wil lekker lezen en ook tuinieren.
En toen wilde Smokey al op de eerste ochtend geen wandeling maken. We verbazen ons erover, maar goed, misschien is zij even niet lekker. De hele dag ligt zij loom in de schaduw, maar dat was eigenlijk ook wel normaal: in huis is zij geen actieve, drukke hond.
Ook dat ze niet eet, was wel vaker voorgekomen. Heeft ze een buikgriep omdat ze vervuild water had gedronken? We weten het niet, maar maken ons nog geen grote zorgen. 40 kilo hond kan wel wat hebben, denk ik nog.
Schock
Later in de middag loopt zij nog één keer naar de plek naast de voordeur, waar zij vreemd ademend gaat liggen. Wat we toen nog niet wisten: het was haar doodsstrijd. Mijn man belt de dierenarts die gelukkig ook op zondag zegt: kom maar langs. We schuiven haar op een deken, dragen haar naar de auto.
Ik blijf in het huis achter, mijn man rijdt. Bij de dierenarts aangekomen opent mijn man de kofferbak: Smokey is al overleden. De dierenarts had niet opengedaan nadat mijn man had aangebeld, dus rijdt mijn man weer terug.
Volledig in shock weten we helemaal niet wat we moeten doen.
We leggen haar in de schuur neer en gaan verslagen op het terras zitten.
Omdat de dierenarts ons wel had verwacht, bel ik nog een keer. Ze zegt dat ze in de tuin had gewacht op ons, maar omdat mijn man op een andere plek had geparkeerd dan ze had verwacht, had ze hem niet gezien.
Ik vertel haar dat de hond al dood was toen mijn man de kofferbak open had gedaan.
Zij laat mij weten dat Smokey zeer waarschijnlijk aan een gescheurde milt tumor is overleden en dat zij niets meer voor Smokey had kunnen doen als wij wat eerder waren gekomen. Als je zo een tumor veel eerder ontdekt kan het nog operatief verwijderd worden, maar de levensverwachting na deze ingreep is 12 weken. Het is een zeer agressieve ziekte, leer ik.
Deze kennis doet ons ergens toch goed: we hadden haar niet kunnen redden, ze was tot de dag voor haar dood een energieke, levendige hond geweest. Er waren geen symptomen dat zij ziek zou kunnen zijn.
Slecht slapen
De eerste nacht na haar dood slaap ik verschrikkelijk slecht. Ik word vaak wakker en lig dan huilend in mijn bed. Het doet me denken aan de nacht na de plotselinge dood van mijn moeder, 12 jaar geleden.
Veel te vroeg en onuitgeslapen sta ik al om 6.30 uur op. Slapen lukt niet, het bed heb ik nu wel gezien. De koffie smaakt niet, het brood ook niet.
Begraven
In Duitsland mag je dieren gelukkig in de tuin begraven. Mijn man wordt die ochtend ook al snel onrustig, hij wil beginnen met graven.
We kiezen een mooi plekje in de buurt van het terras en hij begint. Later helpt ook de jongste zoon mee. De oudste blijft oneindig lang in zijn bed liggen.
In de middag is de kuil diep genoeg. We zetten muziek op die we passend vinden, onder andere Nightswimming en Drive van de band REM.
Met zijn allen halen we haar op voor haar allerlaatste reis: van de schuur dragen we haar naar samen naar de kuil bij het terras; we zijn een heuse kleine rouwstoet. Voorzichtig laten we haar in haar graf zakken en gooien nog bloemen uit de tuin erbij. We geven haar het laatste kauw-stokje mee dat ze niet meer op heeft gegeten. Dan bedekken we haar voorzichtig met aarde. Dag lieve Smokey.
Afscheidsrituelen
Natuurlijke versiering
De volgende dag maken we een wandeling naar een waterval. Ik stel de jongens voor dat iedereen iets van deze wandeling mee neemt voor Smokey’s graf. Ook dit doet me goed, ik wil bezig zijn met het afscheidsritueel. We komen met stenen uit het water, mos en bloemen uit het bos terug. Alles krijgt een plekje op haar stukje grond.
Terwijl de kinderen alweer toe zijn aan leuke activiteiten, heb ik nog behoefte om met aandacht te rouwen. Ik zorg dat er elke dag verse bloemen bij haar graf staan. Ik praat met haar alsof ze mij nog hoort.
Houtbewerking
We hebben natuurlijk geen grafsteen – maar wel een lange plank van onbewerkt hout. Dus zagen we er een stukje van af, schuren dat, vijlen de hoeken rond totdat het een mooi plankje is. We kerven letters in het hout, kleuren deze in met autolak, schuren het weer en zetten het daarna een paar keer in de olie. Het doet mij goed om zo liefdevol en aandachtig met dit stukje hout bezig te zijn, het helpt bij pijn en verdriet.
Ondertussen hebben we het vooral ook leuk en gezellig, er is veel plezier. Mijn tieners lijken al klaar te zijn met rouwen – maar ik ben dat nog niet. Iedereen rouwt anders, het een is niet beter dan het ander. Ik heb er behoefte aan om regelmatig bewust stil te staan bij mijn verdriet.
De muziek van de begrafenis opzetten, het stukje hout bewerken, bij haar graf zitten… ik doe het allemaal vol overgave.
Rituelen helpen bij het rouwproces.
Daarom neem ik elke dag de tijd voor een moment met haar. De muziek van het afscheid, de herinnering aan haar doodsstrijd, de bloemen bij het graf, het stuk hout verder bewerken…
Al voel ik het verdriet branden in mijn keel, ik wil het voelen.
En dan komt het moment dat we naar huis gaan en we haar daar achter moeten laten. De Alaska Malamute is een roedeldier. Smokey was pas echt blij als het roedel (ons gezin) compleet was. Miste er iemand, bleef ze zoeken. Gedoe in het roedel kon ze helemaal niet goed hebben, ze mengde zich er dan in en probeerde vooral mijn man tot bedaren te brengen en te stoppen (geïrriteerd) te praten. Zij wilde geen gedoe, maar harmonie.
Haar inbreng in het gezin gaan we vreselijk missen, want zij blijft nu achter in de Eifel.
Nu is ons roedel incompleet.
Ik mis haar aanwezigheid, haar energie, haar neus, haar vrolijkheid en blijdschap wanneer er iemand thuis komt. Haar plekje bij de voordeur blijft leeg.
Geef een reactie